Sluiten
Logo Veiligheidsregio Kennemerland

Wat te doen bij... gevaarlijke stoffen

Gevaarlijke stoffen zijn overal om ons heen. We vervoeren ze, slaan het op en gebruiken het. Er wordt veel gedaan aan het verkleinen van risico's door mensen te trainen en veiligheidsmaatregelen te nemen. Als er toch iets gebeurt worden de hulpdiensten gealarmeerd om de oorzaak weg te nemen en de gevolgen te beperken.

Omdat de hulpdiensten eerst ter plaatse moeten komen en onderzoeken wat er gaande is, is het goed te weten wat je zelf in de tussentijd kunt doen.

Er zijn veel verschillende gevaarlijke stoffen. Bepaalde eigenschappen van de stoffen, maken ze gevaarlijk. Zo kunnen stoffen bijvoorbeeld explosief, brandbaar, reactief, giftig, ioniserend of bijtend zijn, of een combinatie daarvan. Gevaarlijke stoffen worden vervoerd over de weg, het spoor, het water en via (ondergrondse) buisleidingen. Bij bedrijven worden gevaarlijke stoffen opgeslagen en bewerkt.

Ondanks strenge wetgeving over het transport, de opslag en het gebruik van gevaarlijke stoffen, kan het wel eens mis gaan. Incidenten waarbij gevaarlijke stoffen betrokken zijn, worden vaak bestreden zonder dat mensen in de omgeving daar last van hebben. Maar soms kunnen mensen in de omgeving er toch last van krijgen.

 

1. Informatie en communicatie

Wil je weten of er bij jou in de buurt een bedrijf is dat werkt met gevaarlijke stoffen of ze opslaat, kijk dan op de risicokaart. Op deze kaart is aangegeven waar risicobronnen met gevaarlijke stoffen zich bevinden.

 

Als er gevaar dreigt bij het vrijkomen van gevaarlijke stoffen, klinkt de sirene in de omgeving van het incident. Ook kun je een NL-Alert bericht ontvangen. Lees het bericht en volg de instructies op. Stem af op de calamiteitenzender NH Nieuws.

 

De hulpdiensten hebben tijd nodig om ter plaatse te komen, een beeld te vormen van het gevaar en informatie te verspreiden. Heb je hinder of klachten als gevolg van blootstelling aan een gevaarlijke stof? Wacht dan niet op aanwijzingen van de hulpdiensten, maar ga naar binnen, sluit ramen en deuren en zet mechanische ventilatie uit.

 

Bij een incident met gevaarlijke stoffen informeert de veiligheidsregio je zo snel mogelijk via onder meer NL-Alert, sociale media (Twitter) en via de website van de veiligheidsregio: www.vrk.nl.

 

Wat zijn de gevaren?

Er zijn bij ongevallen met gevaarlijke stoffen drie effecten waar de omgeving last van kan hebben:

 

Overdruk door een explosie

Door overdruk kunnen gebouwen instorten, ruiten sneuvelen, scherven in het rond vliegen en airbags worden geactiveerd. Hierdoor kunnen mensen gewond raken of overlijden. Na een explosie is het van belang bloedingen te stelpen bij mensen die gewond zijn geraakt.

 

Hittestraling door brand of explosie

Bij een plasbrand, fakkelbrand of gasexplosie komt hittestraling vrij. Hierdoor kunnen gebouwen in brand raken en mensen gewond raken en overlijden. Zolang de hittestraling plaatsvindt, is het van belang te schuilen voor de hitte in of achter een onbrandbare schuilplaats of snel buiten het bereik van de hittestraling te komen. Het is van belang de brandwonden van gewonde slachtoffers langdurig te koelen met lauw, stromend water.

 

Blootstelling aan giftige of bijtende stoffen

Bij het vrijkomen van een giftige of bijtende stof kan (de damp van) deze stof zich met de windrichting mee verspreiden. Blootstelling aan bijtende stoffen kan meestal worden opgemerkt doordat deze prikkelen in de ogen, op de huid en op de ademhalingswegen. Blootstelling aan giftige stoffen kan ongemerkt plaatsvinden. Na blootstelling aan bijtende en giftige stoffen is het van belang inspanning te beperken en in frisse lucht plaats te nemen.

 

2. Wat kan ik doen om mij voor te bereiden?

  • Stel je telefoon in op het alarmeringssysteem NL-Alert. Kijk op www.nl-alert.nl.

  • Zorg dat je genoeg spullen en eventueel een noodpakket in huis hebt.

  • Weet hoe je gas, elektriciteit en ventilatie uitschakelt.

  • Wees alert op signalen die wijzen op gevaarlijke stoffen: gevaarborden op vrachtwagens, noodsirenes van bedrijven, afzettingen met tekens die naar giftige stoffen verwijzen.

3. Wat kan ik doen tijdens een ongeval met gevaarlijke stoffen?

  • Voorkom blootstelling: ga naar binnen, sluit ramen en deuren en schakel ventilatiesystemen (o.a. muur- en toiletroosters) uit wanneer de sirenes gaan of een NL-Alert binnen komt.
  • Lukt schuilen niet, ga dan weg van het ongeval en loop of rij dwars op de windrichting met een (natte) doek voor je neus en mond.
  • Volg de instructies van de hulpdiensten op.
  • Stem af op calamiteitenzender NH Nieuws, volg de berichtgeving en volg aanwijzingen op.
  • Denk altijd aan je buren of andere mensen in je omgeving. Vooral als deze personen ouder of slechthorend zijn of om een andere reden hulp nodig hebben.
  • Kinderen die op school, in de crèche of bij de kinderopvang zijn, worden daar opgevangen. De medewerkers zijn hiervoor opgeleid. Vertrouw op hun deskundigheid.
  • Als de sirene stopt, betekent het niet dat het gevaar is geweken. Ga pas naar buiten als je van de hulpdiensten ter plaatse of via calamiteitenzender hoort dat de situatie veilig is.
  • Doof open vuur en rook niet.
  • Ga naar een kamer waar het niet tocht, liefst middenin het huis of gebouw.
  • Komt de gevaarlijke stof uit je eigen gebouw? Doe ramen en deuren open en ga direct naar buiten.
  • Als er geëvacueerd moet worden, hoor je dat via de calamiteitenzender of NL-Alert.

Als je in aanraking bent geweest met bijtende of giftige stoffen

Als je bijtende of giftige stoffen hebt ingeademd is het van belang frisse lucht op te zoeken en inspanningen te beperken. Neem bij klachten altijd contact op met de hulpdiensten.

Is een vloeibare of vaste bijtende of giftige stof op je kleding of huid gekomen? Verwijder dan de kledingstukken waar de stof op zit, behalve wanneer deze aan je huid is vastgekleefd. Neem vervolgens een douche en probeer de stof gedurende minimaal 15 tot 20 minuten weg te spoelen. Als een giftige of bijtende stof in je ogen is gekomen, probeer dan contactlezen te verwijderen en spoel je ogen gedurende minimaal 15 tot 20 minuten met stromend water.